Βόρεια Χιος

Βορειοδυτικά του Βροντάδου υπάρχει ένας δρόμος που περνά από το βουνό Aίπος και διασχίζει το άγονο οροπέδιο χωρίς να συναντήσει κάποιο χωριό κατά τη διάρκεια της διαδρομής.

Φτάνοντας στο χωριό Κατάβαση, ο ένας δρόμος οδηγεί προς τη Σιδηρούντα, ένα μικρό χωριό που είναι χτισμένο σε επίπεδη κορυφή ενός λόφου πάνω από τη θάλασσα. Επίσης, στην περιοχή της Σιδηρούντας βρίσκεται ο όρμος Mετόχι, με παραλία κατάλληλη για κολύμπι.

Βόρεια του νησιού, σε απόσταση 28 χιλιομέτρων ο δρόμος οδηγεί στα Καρδάμυλα, ένα παλιό μεσαιωνικό χωριό με πολλά αξιοθέατα, το οποίο ο Θουκυδίδης αναφέρει ως αρχαία Καρδαμύλη. Από τους πρώτους οικισμούς που σχηματίστηκαν στην περιοχή ήταν ο Πριναρίτης, τα Πάρπαντα και το Περιβολάκι. Τα μεσαιωνικά χρόνια δημιουργήθηκε ο οικισμός Σπηλιά από πληθυσμούς της κατεστραμμένης πολιτείας των Κοίλων.Μεταγενέστεροι οικισμοί είναι η Ράχη, ο Σκαρδανάς και το Μάρμαρο, το οποίο βρίσκεται στον όρμο των Καρδαμύλων, είναι παραλιακό χωριουδάκι και αναπτύσσεται σε θέρετρο, διατηρώντας τα παραδοσιακά στοιχεία του. Έως τα τέλη του περασμένου αιώνα οι κάτοικοι ασχολούνταν αποκλειστικά με τη γεωργία και την κτηνοτροφία και σταδιακά άρχισαν να στρέφονται προς τη ναυτιλία.Aπό τα Καρδάμυλα κατάγονται ή γεννήθηκαν πολλοί, που ανήκουν στον μεγάλο εφοπλιστικό κύκλο της Eλλάδας, ενώ μεγάλος αριθμός των κατοίκων είναι ναυτικοί.

Προς τα βόρεια βρίσκεται ο Ναγός, μια μικρή όαση με τρεχούμενα νερά και πυκνή βλάστηση που φτάνει ως την θάλασσα και την μικρή, βοτσαλωτή παραλία με τις ψαροταβέρνες πάνω στο κύμα. Λίγο πιο βόρεια βρίσκεται η παραλία του Γιόσωνα, η οποία διατηρεί  το όνομα του Iάσωνος από την αρχαιότητα. Kαι αυτή η παραλία είναι κατάλληλη για θερινά λουτρά, καθώς επίσης και τα πηγαία νερά που προέρχονται από το γειτονικό όρος Πελιναίο. Το όρος Πελιναίο είναι το πιο ψηλό της Χίου, με υψόμετρο 1.297μ. Από το χωριό Καμπιά είναι δυνατή η ανάβαση στην κορυφή του.

Στο χωριό 'Aγιο Γάλας υπάρχει μια πολύ παλιά βυζαντινή εκκλησιά, η Παναγία η Αγιογαλούσαινα, χτισμένη στην είσοδο μιας σπηλιάς, όπου στην είσοδο της βρίσκεται και η εικόνα της, η οποία σώζεται μέχρι σήμερα. Το σπήλαιο επικοινωνεί με τις εκκλησίες με ένα δεύτερο μεγαλύτερο σπήλαιο και στη συνέχεια με ένα τρίτο, όπου και σχηματίζονται θάλαμοι με σταλακτίτες. Αυτά τα φυσικά σπήλαια στο 'Aγιο Γάλα δεν έχουν εξερευνηθεί ακόμη εκτεταμένα, μία όμως μικρή αρχαιολογική ανασκαφή το 1939, έφερε στο φως πολλά νεολιθικά όστρακα, τα οποία πιστοποιούν την εγκατάσταση ανθρώπων στην συγκεκριμένη περιοχή, από την εποχή του Λίθου.

Στη συνέχεια, ο δρόμος ανηφορίζει και το τοπίο αγριεύει. Τα χωριά εδώ διακρίνονται για τη λιτή, λαϊκή αρχιτεκτονική τους.

Πηγαίνοντας προς τις βόρειες ακτές του νησιού ο δρόμος περνάει από το περίφημο μοναστήρι της Αγίας Μαρκέλλας, όπου μαρτύρησε και πέθανε εκεί, για να φθάσουμε τελικά, στο βορειότερο τμήμα του νησιού, τα Αγιάσματα και στις θερμές ιαματικές πηγές τους. Κάποια άλλα χωριά στο Βόρειο τμήμα του νησιού είναι τα Νενητούρια, τα Κουρούνια και ο Εγρήγορος. Σε κάποια σημεία της διαδρομής η βλάστηση είναι ιδιαίτερα ζωηρή και δίνει στο τοπίο μια εξαιρετική, μοναδική φυσική ομορφιά. Σε κοντινή απόσταση από το χωριό Κέραμος υπάρχουν ορυχεία αντιμονίου, ενώ στα Aγιάσματα, θερμές ιαματικές πηγές με σιδηροθειούχα νερά, οι οποίες δυστυχώς παραμένουν εκεί χωρίς ακόμη να έχουν αξιοποιηθεί. Πιο νότια και αφού περάσουμε το χωριό Πισπιλούντα σώζονται τα ερείπια από ένα φρούριο που έχει το όνομα "τα Mάρκου". Το χωριό έπειτα από τις σφαγές του 1822 ερημώθηκε, η εκτεταμένη περιοχή που κλείνει ο περίβολος επιδεικνύει πως προοριζόταν για να προστατεύει μια ευρύτερη περιοχή.