Εσπεριδοειδή

Τα εσπεριδοειδή είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα γνωρίσματα της Χίου γι' αυτό και το νησί αποκαλείται επίσης "μυροβόλος" (ευώδης). Από τη στιγμή που φθάνει κανείς στο νησί, το άρωμα των πορτοκαλιών και μανταρινιών των οπωρώνων αποτελεί ένα ξεχωριστό καλωσόρισμα στο νησί. Με το πέρασμα των χρόνων, οι καλλιεργητές έμαθαν μετά από σημαντικές απώλειες πως τα πορτοκάλια είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στον αέρα το κρύο και την κακοκαιρία γι' αυτό και περιβάλλονται από τα υψηλούς πέτρινους τοίχους που τα προστατεύουν. Στις αρχές του Νοεμβρίου γίνεται η περισυλλογή των πορτοκαλιών και τελειώνει στις αρχές του Δεκεμβρίου. Κατόπιν τα φρούτα συλλέγονται ένα-ένα και τοποθετούνται σε κιβώτια, τα οποία οι καλλιεργητές είτε θα πωλήσουν είτε θα φέρουν στη γεωργική ένωση των καλλιεργητών εσπεριδοειδών Χίου.

Τα παλιά χρόνια, τα εσπεριδοειδή της Χίου εξάγονταν στην Κωνσταντινούπολη, στη Μαύρη Θάλασσα, στο Ιζμίρ, στην Αίγυπτο και στην Ανατολή γενικότερα. Από το 1930, όταν πρωτοεμφανίστηκαν οι ενώσεις δηλαδή, η Χίος άρχισε να εξάγει και  πορτοκάλια στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Σήμερα, τα εσπεριδοειδή της Χίου είναι μοναδικά και θεωρούνται μια διακεκριμένη ποικιλία και πωλούνται ως "Χιώτικα εσπεριδοειδή". Τα πορτοκάλια, καταναλώνονται ως φρούτα αλλά χρησιμοποιούνται επίσης για να παραγάγουν χυμό, ή στο σπίτι κάνουν τα γλυκά κουταλιών και τα αιθέριων ελαίων.

Εντούτοις, η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών δεν είναι μια από τις κύριες δραστηριότητες στο νησί. Αυτή η νέα μορφή εμπορίου εισήχθη από τους Γενουάτες κατά τη διάρκεια της μετανάστευσής τους μεταξύ 1348 και 1566 χάρη στα πλούσια χώματα του νησιού. Οι πρώτες πορτοκαλιές εισήχθησαν άμεσα από την Ιταλία, αν και η Χίος τα εισήγαγε επίσης από την Αφρική και μια οικογένεια Χιωτών άρχισε να εισάγει τα εσπεριδοειδή από την Ινδία γύρω στο 1860-1862. Μια από τις πρώτες περιοχές που καλλιεργήθηκαν ήταν ο Κάμπος, όπου οι παροχές νερού ευνόησαν ιδιαίτερα την καλλιέργεια των "χρυσών μήλων των εσπερίδων", δεδομένου ότι οι αρχαίοι Έλληνες τα χρησιμοποίησαν για να ονομάσουν τα πορτοκάλια.